Małżonkowie mogą podzielić majątek wspólny dobrowolnie albo złożyć wniosek o podział do sądu rejonowego lub do sądu, który będzie orzekał o rozwodzie. Istotne jest, że podział może objąć cały majątek wspólny lub być ograniczony do jego części.
Przedmioty majątkowe, które tworzą majątek wspólny to w szczególności:
- a) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalnościzarobkowej każdego z małżonków (np. z umowy o pracę czy prowadzonej działalnościgospodarcze),
- b) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków ( np. dochody z czynszu najmu, dzierżawy, ),
- c) środki zgromadzone na rachunku bankowym lub pracowniczym funduszu emerytalnym każdego z małżonków.
Wspólność majątkowa małżeńska charakteryzuje się tym, iż w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością. Podział majątku (zarówno sądowy, jak i umowny) jest możliwy z chwilą, gdy ustaje wspólność majątkowa.
Do wspólnego majątku małżonków nie wchodzą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków, prawa autorskie, niewypłacone przez pracodawcę wynagrodzenie.
Od wniosku o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej pobiera się opłatę stałą w wysokości 1.000,00 PLN. Jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt podziału majątku, opłata stała wynosi jedynie 300,00 PLN.
Mając na uwadze powyższe zdecydowanie najprostszym i najtańszym rozwiązaniem jest podział majątku dokonany poprzez umowę. Polubowne porozumienie małżonków pozwala oszczędzić zarówno czas, jak i pieniądze.